प्रधानमन्त्री मोदीले आज भारतलाई विश्वव्यापी रूपमा एक विश्वसनीय र जिम्मेवार साझेदारको रूपमा मान्यता दिइएको बताउनुभयो।
बुधवार (१५ जनवरी २०२५) मा मुम्बईको नौसेना डॉकयार्डमा एकसाथ तीन अग्रणी भारतीय नौसेना योद्धा – पनडुब्बी, विध्वंसक र फ्रिगेट -को शुभारम्भ गरियो।
प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले भारतीय नौसेना जहाज वाघशीर (पनडुब्बी), भारतीय नौसेना जहाज सुरत (विध्वंसक) र भारतीय नौसेना जहाज नीलगिरी (फ्रिगेट) राष्ट्रलाई समर्पण गर्दै भारत विश्वको एक महत्वपूर्ण समुद्री शक्ति बन्ने दिशामा उन्मुख रहेको दाबी गरे। उनले थपे, भारत अहिले विश्वव्यापी रूपमा विश्वसनीय र जिम्मेवार साझेदारको रूपमा मानिएको छ, विशेष गरी ग्लोबल साउथमा।
तीन प्रमुख नौसैनिक योद्धाको उद्घाटन भारतको रक्षा निर्माण र समुद्री सुरक्षामा एक प्रमुख कदम हो भन्ने रक्षा मन्त्रालयले उल्लेख गरेको छ।
प्रधानमन्त्री मोदीले तीनों प्रमुख प्लेटफर्महरू भारतीय बनेको गर्वलाई पनि महत्व दिए। उनीहरूले मेक इन इन्डिया परियोजनाको नौसेना विस्तारको प्रशंसा गरे र मझगांव डॉकयार्डको महत्त्वलाई उजागर गरे। मेक इन इन्डिया परियोजना भारतीय सशस्त्र बलहरूको क्षमतालाई मात्र थप्दैन, आर्थिक प्रगतिको नयाँ मार्गहरू पनि खोल्दछ।
तीन युक्तिहरूमध्ये केही विशेष उल्लेखनीय छन्:
— १० वर्षको अवधिमा भारतीय नौसेनामा ३३ जहाज र सात पनडुब्बीहरू समर्पित गरिएको छ, जसमा ४० मध्ये ३९ नौसैनिक भलपातहरू भारतीय शिपयार्डमा निर्माण गरिएका छन्। यसमा भारतीय नौसेना जहाज विक्रान्त जहाज र आणविक पनडुब्बीहरू जस्तै भारतीय नौसेना जहाज अरीहत र भारतीय नौसेना जहाज अर्घाट समाविष्ट छन्।
— हाल, ६० ठूलो जहाजहरू निर्माणाधीन छन्, जुन लगभग ₹१.५ लाख करोडको अनुमानित लागतमा रहेको छ। यो लगानीसँगै आर्थिक उत्पन्न ¥३ लाख करोड पुग्नेछ र रोजगारका क्षेत्रमा ६ गुणा मल्टिपल प्रभाव पर्नेछ।
— जहाज निर्माणमा धेरै पार्टहरू घरेलु एमएसएमईहरूबाट आउँछन्। यदि एउटा जहाज निर्माण गर्न २,००० कामदार लाग्छ भने, यसले अन्य उद्योगहरूमा १२,००० भन्दा बढी रोजगार सिर्जना गर्दछ, विशेषगरी एमएसएमई क्षेत्रमा।
— भारतीय रक्षा उत्पादन ₹१.२५ लाख करोडभन्दा माथि पुगिसकेको छ र देशले १०० भन्दा बढी राष्ट्रहरूलाई रक्षा उपकरणहरू निर्यात गरिरहेको छ।
भारतीय नौसेना जहाज वाघशीर, पि ७५ स्कर्पिन परियोजनाको छैटौँ र अन्तिम पनडुब्बी हो, जुन भारतीय पनडुब्बी निर्माण क्षमताको वृद्धि र फ्रान्ससँगको सहकार्यको उदाहरण हो।
भारतीय नौसेना जहाज सुरत, पि १५ बि गाइडेड मिसाइल विध्वंसक परियोजनाको चौथो र अन्तिम जहाज हो, जसले विश्वका सबैभन्दा ठूलो र सबैभन्दा उन्नत विध्वंसकहरू मध्ये एकको रूपमा परिचित गराएको छ। यो जहाजमा ७५% स्वदेशी सामग्री छ र अत्याधुनिक हतियार-संवेदक प्याकेज र प्रगतिशील नेटवर्क केन्द्रित क्षमताहरू छन्।
भारतीय नौसेना जहाज नीलगिरी, पि १७ ए स्टेथ फ्रिगेट परियोजनाको पहिलो जहाज हो, जुन भारतीय नौसेनाको युद्धपोत डिजाइन ब्यूरोद्वारा डिजाइन गरिएको हो र उच्च सुरक्षा, समुद्री स्थिरता र स्टेथ क्षमताहरूको साथ अगली पुस्ताको स्वदेशी फ्रिगेटको रूपमा प्रस्तुत गरिएको छ।
