विगत केही वर्षमा बिमस्टेकले आफ्नो संस्थागत संरचना औपचारिक बनाउन र सहकार्यका क्षेत्रहरूलाई विस्तारित गर्न महत्त्वपूर्ण प्रगति गरेको छ
भारतले १९ डिसेम्बर २०२४ मा थाइल्याण्डद्वारा भर्चुअल रूपमा आयोजना गरिएको २४ औं बिमस्टेक सिनियर अफिसियल्स मीटिङमा भाग लिएको छ। यस बैठकले मार्च २०२३ मा भएको अघिल्लो सिनियर अफिसियल्स मीटिङ पछि प्रगति समीक्षा गर्ने र क्षेत्रीय सहकार्यका प्रमुख क्षेत्रहरूमा छलफल गर्ने अवसर प्रदान गरेको छ। भारतको तर्फबाट विदेश मन्त्रालयका सचिव (पूर्व), जयदीप मजुमदारले प्रतिनिधित्व गरे।
बैठकमा मुख्यतया केही प्राथमिक क्षेत्रहरूमा व्यापक छलफल गरिएको थियो:
सतत विकास: बिमस्टेक क्षेत्रभित्र संयुक्त राष्ट्र संघको सतत विकास लक्ष्य हासिल गर्नको लागि सहकार्यका प्रयासहरूलाई जोड दिइयो। सदस्य राष्ट्रहरूले गरिबी निवारण, स्वास्थ्य र शिक्षा जस्ता चुनौतीहरूका लागि सर्वोत्तम अभ्यास र रणनीतिहरू साझा गरे।
सञ्चार: क्षेत्रीय कनेक्टिविटीको महत्त्वलाई स्वीकार्दै, बैठकले बिमस्टेक मास्टर प्लानको कार्यान्वयनको समीक्षा गर्यो। यस योजनाले सडक, रेल र समुद्री मार्गहरू सहित पूर्वाधार जडान सुधार गर्न उद्देश्य राख्दछ, जसले व्यापार र जनसम्पर्कलाई सजिलो बनाउनेछ।
सुरक्षा सहकार्य: आतंकवाद विरोधी, विपत्ति व्यवस्थापन र समुद्री सुरक्षा क्षेत्रमा सहकार्यलाई मजबुत बनाउनु मुख्य ध्यानको केन्द्र थियो। साथै, अन्तर्राष्ट्रिय अपराध र साइबर सुरक्षा सम्बन्धी प्रयासहरूलाई प्राथमिकता दिइयो।
जनतासम्मको अन्तरक्रिया: सांस्कृतिक र शैक्षिक आदानप्रदानको महत्त्वलाई बैठकले औंल्याएको छ, जसले आपसी समझ र क्षेत्रीय एकताको प्रर्वधन गर्न सहयोग पुर्याउँछ। पर्यटन, शैक्षिक सहकार्य र युवा सन्देशलाई प्रवर्द्धन गर्नका लागि विभिन्न पहलकदमीहरूबारे छलफल गरिएको छ।
बैठकका दौरान केही महत्वपूर्ण कागजातहरू स्वीकृत गरियो, जसमा विशेष क्षेत्रहरूमा सहकार्यका लागि कार्य योजनाहरू, नयाँ सहकार्य म्यानजमेन्टका यन्त्र र बाह्य साझेदारसँगको सहकार्यका ढाँचाहरू समावेश छन्।
साथै, बैठकले आगामी ६ औं बिमस्टेक समिटका लागि तयारीहरूमा ध्यान केन्द्रित गर्यो। यस बैठकले समिटको एजेन्डा, अपेक्षित परिणाम र आयोजनाका व्यवस्था अन्तिम बनाउनका लागि छलफल गरेको छ। समिटले क्षेत्रीय सहकार्यलाई अझ सुदृढ गर्ने र बिमस्टेक पहलकदमीहरूको भविष्यको दिशा निर्धारण गर्ने अपेक्षा गरिएको छ।
भारतले बिमस्टेक प्रति आफ्नो दृढ प्रतिबद्धता पुनः पुष्टि गरेको छ र सचिव (पूर्व) मजुमदारले भारतको आर्थिक वृद्धि, सतत विकास र क्षेत्रीय एकताका लागि सहकार्यका प्रयासलाई बलियो बनाउने तयारीमा रहेको बताउनुभयो। बिमस्टेक अब क्षेत्रीय समृद्धिका लागि एक महत्त्वपूर्ण ढाँचामा परिणत हुँदै छ।