एशियान रक्षा मन्त्रीहरूको बैठक प्लस एएसियान सदस्य राष्ट्रहरू र यसको आठ संवाद साझेदारहरूको लागि एक मंच हो
भारतका रक्षा मन्त्री राजनाथ सिंह २०२४ नोभेम्बर २०-२२ मा ल्याओसको वियेन्टियानमा आधिकारिक भ्रमणमा जानुहुनेछ। उहाँको भ्रमणको मुख्य उद्देश्य एशियान रक्षा मन्त्रीहरूको बैठक प्लसमा भाग लिनु हो। रक्षा मन्त्रालयका अनुसार, मन्त्री सिंह बैठकमा क्षेत्रीय र अन्तर्राष्ट्रिय सुरक्षा मुद्दामा सम्बोधन गर्नुहुनेछ।
रक्षा मन्त्री सिंहले एशियान रक्षा मन्त्रीहरूको बैठक प्लसको ११औं बैठकको साइडलाइनमा सहभागी राष्ट्रका समकक्षीहरूसँग द्विपक्षीय बैठक गर्ने अपेक्षा गरिएको छ। यस बैठकमा अष्ट्रेलिया, चीन, जापान, ल्याओस, मलेसिया, न्यूजील्याण्ड, फिलिपिन्स, कोरियाली गणराज्य र अमेरिका समावेश भएका देशका रक्षा मन्त्रीहरूसँग द्विपक्षीय रक्षा सहकार्य थप प्रगाढ बनाउनका लागि छलफल गर्ने छन्।
एशियान रक्षा मन्त्रीहरूको बैठक एशियानमा सबैभन्दा उच्च रक्षा परामर्श र सहकार्यको मञ्च हो। एशियान रक्षा मन्त्रीहरूको बैठक प्लस भनेको एशियान सदस्य राष्ट्रहरू (ब्रुनेई, कंबोडिया, इन्डोनेसिया, ल्याओस, मलेसिया, म्यानमार, फिलिपिन्स, सिंगापुर, थाइल्यान्ड, भियतनाम) र यसका आठ संवाद साझेदार (भारत, अमेरिका, चीन, रूस, जापान, दक्षिण कोरिया, अष्ट्रेलिया र न्यूजील्याण्ड) बीच सुरक्षा र रक्षा सहकार्यलाई बलियो बनाउने मञ्च हो।
भारत १९९२ मा एशियानको संवाद साझेदार बन्यो र पहिलो एशियान रक्षा मन्त्रीहरूको बैठक प्लस १२ अक्टोबर २०१० मा भियतनामको हानोइमा आयोजना भएको थियो। २०१७ देखि, एशियान रक्षा मन्त्रीहरूको बैठक प्लसका मन्त्रीहरूले वार्षिक बैठकहरू आयोजना गर्दै एशियान र प्लस राष्ट्रहरू बीचको सहकार्यलाई प्रगाढ बनाउने कार्य गर्दै आएका छन्। ल्याओस यस वर्षको ११औं एशियान रक्षा मन्त्रीहरूको बैठक प्लसको अध्यक्ष र मेज़बान हो।
रक्षा मन्त्री सिंहले १६ नोभेम्बर २०२३ मा इन्डोनेशियाको जकार्तामा आयोजित १०औं एशियान रक्षा मन्त्रीहरूको बैठक प्लस बैठकमा, विश्व शान्ति र सुरक्षा लागि संवाद र कूटनीतिको महत्त्वपूर्ण भूमिकाबारे बल दिनु भएको थियो र अन्तर्राष्ट्रिय जलमार्गमा नेविगेशन, ओभरफ्लाइट र वैध व्यापारमा अवरोध नगर्ने भारतको दृढ प्रतिबद्धता पुनः दोहोर्याउनुभयो।
सिंहले एशियानको क्षेत्रीय संवाद र सहमति बनाउनको केन्द्रीय भूमिकालाई समेत हाइलाइट गर्दै, एशियान र प्लस राष्ट्रहरू बीच शान्ति, समृद्धि र सुरक्षा सुनिश्चित गर्न सहकार्य गर्ने अपील गर्नुभयो।
एशियान रक्षा मन्त्रीहरूको बैठक प्लस सदस्य राष्ट्रहरूको बीचमा व्यावहारिक सहकार्यलाई बढावा दिनका लागि सात विशेषज्ञ कार्य समूह सञ्चालन गर्दै आएको छ – समुद्री सुरक्षा, सैनिक चिकित्सा, साइबर सुरक्षा, शान्ति सुरक्षा, आतंकवाद विरोध, मानवतावादी माइन क्रियाकलाप र आपतकालीन राहत र उद्धार। प्रत्येक कार्य समूहलाई एक एशियान सदस्य र एक प्लस देशले सह-अध्यक्षता गर्नेछन् र यो तीन वर्षे चक्रमा चल्नेछ। भारतले २०२१-२०२४ को चक्रमा इन्डोनेशियासँग मिलेर मानवीय सहायता र विपद् राहत कार्य समूहको सह-अध्यक्षता गर्दैछ। यसमा, भारतले क्षेत्रका प्राकृतिक प्रकोपहरूको समयमा सहायतापूर्ति गर्नको लागि आफ्नो क्षमता र इच्छाशक्ति देखाउँदै छ।
