जल्दै हुने स्वतन्त्र व्यापार सम्झौता, प्रविधि र डिजिटल क्षेत्रमा सहयोगले भारत-युरोपेली संघ सम्बन्धलाई नयाँ उचाइमा पुर्याउन सक्छ।
प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले जनवरी ७, २०२५ मा युरोपियन काउन्सिलका अध्यक्ष एन्टोनियो कोस्टासँग रचनात्मक संवाद गर्नुभयो। यस वार्ताले भारत-युरोपेली संघ रणनीतिक साझेदारीलाई सुदृढ गर्दै आपसी चासोका विश्वव्यापी मुद्दाहरूलाई सम्बोधन गर्ने उद्देश्य लिएको थियो।
रणनीतिक साझेदारी सुदृढ गर्दै
प्रधानमन्त्री मोदीले युरोपियन काउन्सिलका अध्यक्षको रूपमा कार्यभार सम्हालेकोमा अध्यक्ष कोस्टालाई बधाई दिनुभयो। दुवै नेताहरूले विगत एक दशकमा भारत-युरोपेली संघ रणनीतिक साझेदारीमा भएको उल्लेखनीय प्रगतिलाई स्वीकार गर्दै यी सम्बन्धहरूलाई अझ सुदृढ पार्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गर्नुभयो।
सहकार्यका मुख्य क्षेत्रहरूमा व्यापार र लगानी, प्रविधि तथा डिजिटल अर्थतन्त्र, र हरित ऊर्जा सामेल थिए। दुवै पक्षले पारस्परिक लाभदायक स्वतन्त्र व्यापार सम्झौता छिटो निष्कर्षमा पु¥याउनुपर्ने आवश्यकता औंल्याए, जसले आर्थिक सहभागिता वृद्धि गर्न, व्यापार अवरोध घटाउन र लगानीको अवसरलाई प्रवर्द्धन गर्ने अपेक्षा गरिएको छ।
वार्ताले अत्याधुनिक प्रविधि र नवीकरणीय ऊर्जा पहलहरूमा सहकार्यको सम्भावनालाई पनि उजागर गर्यो। विश्वव्यापी जलवायु लक्ष्यअनुसार, दुवै पक्षले हरित ऊर्जामा दिगोपन र नवीनताका लागि साझा दृष्टिकोण व्यक्त गरे।
यस वर्षको अन्त्यतिर भारतमा आयोजना हुने भारत-युरोपेली संघ शिखर सम्मेलनको प्रतीक्षामा, नेताहरूले यसको संभावनालाई सकारात्मक रूपमा हेरिरहेका छन्। अध्यक्ष कोस्टाले भने, “भारत हाम्रो प्रमुख वैश्विक साझेदार हो। अब हाम्रो सम्बन्धलाई अझ मजबुत बनाउने र नयाँ रणनीतिक कार्यसूचीमा संलग्न हुने समय आएको छ। यस वर्षको अन्त्यतिर हुने युरोपेली संघ -भारत शिखर सम्मेलनको प्रतीक्षा गर्दछु।”
भूराजनीतिक चुनौतीहरूको सामना गर्दै
प्रधानमन्त्री मोदी र अध्यक्ष कोस्टाले क्षेत्रीय तथा विश्वव्यापी घटनाक्रमबारे विचारविमर्श गर्दै साझा सुरक्षा चिन्ताको महत्व र अन्तर्राष्ट्रिय कानुनको पालना गर्ने आवश्यकता औंल्याउनुभयो। युरोप र एसियामा भूराजनीतिक चुनौतीहरू सम्बोधन गर्न सहकार्यको महत्वबारे चर्चा गरियो।
प्रधानमन्त्री मोदीले सामाजिक सञ्जालमा लेख्नुभयो, “अध्यक्ष एन्टोनियो अकोस्टासँग कुराकानी गर्न पाउँदा खुशी लाग्यो। भारत र युरोपेली संघ प्राकृतिक साझेदार हुन्। हामी प्रविधि, हरित ऊर्जा, डिजिटल क्षेत्र, व्यापार, र लगानीका क्षेत्रमा भारत- युरोपेली संघ रणनीतिक साझेदारीलाई अझ मजबुत बनाउन नजिकबाट काम गर्न प्रतिबद्ध छौँ।”
अध्यक्ष कोस्टाले पनि यस्तै भावना व्यक्त गर्दै सामाजिक सञ्जालमा लेख्नुभयो, “मेरो दीर्घकालीन मित्र, भारतका प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदी सँग फेरि कुराकानी गर्न पाउँदा खुशी लाग्यो। हामीले २०१७ मा एकअर्कालाई चिनेका हौँ, जब उहाँले मलाई प्रवासी भारतीय दिवसमा आमन्त्रित गर्नुभएको थियो। हामीले साझा चिन्ताहरूलाई सम्बोधन गर्दै नयाँ रणनीतिक कार्यसूचीमा सहकार्य गर्नेछौँ।”
सहकार्यको नयाँ दृष्टिकोण
साझा लोकतान्त्रिक मूल्यहरू र आर्थिक तालमेलमा आधारित भारत- युरोपेली संघ सम्बन्धले पछिल्ला वर्षहरूमा उल्लेखनीय वृद्धि गरेको छ। दुवै नेताहरूले सुरक्षात्मक सहयोग, जलवायु कार्य, र सांस्कृतिक आदानप्रदानका विभिन्न क्षेत्रहरूमा यो साझेदारीलाई विस्तार गर्ने महत्त्वलाई स्वीकार गर्नुभयो।
आतंकवाद विरोधी उपायहरूलाई सुदृढ पार्दै क्षेत्रीय स्थायित्व सुनिश्चित गर्न, र नवाचार तथा नीति संलग्नतामार्फत जलवायु परिवर्तनको सामना गर्नका लागि प्रयासहरू प्राथमिकतामा राखिएको छ। नेताहरूले शैक्षिक आदानप्रदान, पर्यटन, र कला तथा संस्कृतिमा सहकार्यलाई प्रोत्साहन गर्न महत्त्व दिनुभयो।
प्रधानमन्त्री मोदी र अध्यक्ष कोस्टाबीचको टेलिफोन वार्ताले भारत- युरोपेली संघ रणनीतिक साझेदारीलाई थप सुदृढ पार्ने दिशामा महत्त्वपूर्ण कदम चिन्हित गरेको छ। आर्थिक र रणनीतिक चासोहरूलाई तालमेल गर्दै, दुवै पक्षले आफ्ना जनताका लागि मात्र नभई विश्वव्यापी स्थायित्व र समृद्धिको लागि लाभदायक सम्बन्ध निर्माण गर्ने लक्ष्य राखेका छन्।
दुवै नेता आगामी भारत- युरोपेली संघ शिखर सम्मेलनको तयारी गर्दै गर्दा, यो संवादले विश्वव्यापी चुनौतीहरूको समाधान गर्न र उदीयमान अवसरहरूको फाइदा उठाउन सहकार्य र भविष्यमुखी साझेदारीका लागि साझा दृष्टिकोणलाई प्रतिबिम्बित गर्दछ।