भारतले माल्दिभ्सलाई रक्षा प्लेटफर्म र साधनहरूको व्यवस्थापनमा सहयोग गर्दै आएको छ।
माल्दिभ्सका रक्षामन्त्री मोहम्मद घासान माउमुन भारतको तीनदिने भ्रमणका लागि बुधबार (जनवरी ८, २०२५) नयाँ दिल्ली आइपुग्दै छन्। भारतीय रक्षा मन्त्री राजनाथ सिंहसँग हुने द्विपक्षीय वार्तामा उनी माल्दिभ्स-भारतबीच पछिल्ला महिनाहरूमा बढ्दो उच्चस्तरीय संवादको अर्को उदाहरण प्रस्तुत गर्दैछन्।
बुधबार हुने वार्तामा दुवै पक्षले माल्दिभ्स राष्ट्रिय रक्षा बल (एमएनडीएफ) को क्षमता वृद्धि गर्न तालिम, नियमित सैन्य अभ्यास, रक्षा परियोजनाहरू, कार्यशालाहरू र सेमिनारलगायतका विविध पक्षहरूको समीक्षा गर्नेछन्। साथै, रक्षा सामग्रीको आपूर्ति र उपकरणसम्बन्धी विषयहरू पनि छलफलको केन्द्रबिन्दुमा रहनेछन्, रक्षा मन्त्रालयले मङ्गलबार (जनवरी ७, २०२५) जानकारी दिएको छ।
भ्रमणको क्रममा मन्त्री माउमुन गोवा र मुम्बईको पनि भ्रमण गर्नेछन्।
यो बैठक माल्दिभ्सका विदेश मन्त्री अब्दुल्लाह खलीलको जनवरी २ देखि ४ सम्मको भारत भ्रमणको एक हप्ताभित्रै हुँदैछ। त्यस क्रममा खलीलले भारतीय विदेश मन्त्री एस. जयशंकरसँग विस्तृत छलफल गरेका थिए।
ईएएम जयशंकर र एफएम खलीलले अक्टोबर २०२४ मा प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदी र राष्ट्रपति मोहम्मद मुइज्जुबीच भएको वार्तामा भएका सहमतिको प्रगति मूल्याङ्कन गर्दै थप ध्यान दिनुपर्ने विषयहरूको अनुगमन गरे।
जयशंकरले माल्दिभ्सलाई भारतको ‘छिमेक पहिलो’ नीतिको “प्रष्ट अभिव्यक्ति” भन्दै यस देशको प्रगतिमा भारतले निरन्तर सहयोग गर्ने प्रतिवद्धता व्यक्त गरे। उक्त भेटघाटमा भारत सरकारको अनुदान सहयोगबाट सञ्चालित उच्च प्रभाव सामुदायिक विकास परियोजनाहरूको तेस्रो चरण कार्यान्वयनका लागि एक समझदारी पत्रमा हस्ताक्षर गरियो।
अक्टोबर २०२४ मा प्रधानमन्त्री मोदी र राष्ट्रपति मुइज्जुले नयाँ दिल्लीमा विस्तृत द्विपक्षीय वार्ताका क्रममा आर्थिक र सामुद्रिक सुरक्षा साझेदारीलाई अघि बढाउने निर्णय गरेका थिए।
यसका भागस्वरूप भारतले माल्दिभ्सलाई एमएनडीएफको क्षमता अभिवृद्धि गर्न रक्षा प्लेटफर्म र उपकरणहरूको आपूर्ति गर्ने वचन दिएको छ। साथै, रडार प्रणालीहरू र अन्य उपकरणहरू उपलब्ध गराएर एमएनडीएफको निगरानी र अनुगमन क्षमतालाई बलियो बनाउने सहमति गरिएको थियो।
भारत र माल्दिभ्सबीच धार्मिक, ऐतिहासिक, भाषिक र सांस्कृतिक सम्बन्ध गहिरो रूपमा गाँसिएका छन्। माल्दिभ्स भारतको ‘छिमेक पहिलो’ नीतिमा विशेष स्थान राख्दछ, जसको लक्ष्य भारतीय महासागर क्षेत्र (आईओआर) मा स्थिरता र समृद्धि ल्याउनु हो।
दुवै देश आईओआरको सुरक्षा र स्थायित्व कायम गर्न प्रमुख भूमिका खेल्दै आएका छन्, जसले भारतको “क्षेत्रीय सुरक्षा र समृद्धिको लागि सुरक्षा र विकास (सागर)” दृष्टिकोणलाई साकार बनाउन योगदान पुर्याएको छ।
