यो सहकार्य सुरक्षित र स्थिर समुद्री वातावरणलाई प्रवर्द्धन गर्ने निरन्तर प्रयासको हिस्सा हो
शिप सीएसबी ८००५ ले २० डिसेम्बर २०२४ मा कोच्चीको प्रस्थानसँगै, ४ दिनको सफल भ्रमणको समापन गरेको छ, जसले भियतनाम कोस्ट गार्ड र भारतीय कोस्ट गार्ड बीच समुद्री सहकार्यलाई सुदृढ गरेको छ। यो भ्रमण ‘सहयोग-होप ट्याक’ नामक संयुक्त समुद्री अभ्यासमा समापन भएको थियो, जसले महत्त्वपूर्ण समुद्री सुरक्षा चुनौतीहरूलाई समाधान गर्ने र दुई पक्ष बीच आपसी कार्यक्षमता बढाउने लक्ष्य राखेको थियो।
सीएसबी ८००५ को भ्रमणले भारत र भियतनाम बीचको समुद्री सुरक्षा साझेदारीको वृद्धि भएको संकेत गरेको छ। भारतीय कोस्ट गार्ड द्वारा जारी गरिएको एक विज्ञप्तिमा भनिएको छ कि यो सहकार्य सुरक्षित र सुरक्षित समुद्री वातावरणको प्रवर्धनका लागि भइरहेको प्रयासहरूको हिस्सा हो। संयुक्त समुद्री अभ्यास, जसको आयोजना कोच्चीको तटमा केरलमा गरिएको थियो, भ्रमणको केन्द्रबिन्दु रहयो।
अभ्यासका प्रमुख उद्देश्यहरू: १. समुद्री सुरक्षा खतराका लागि तयारी बढाउनु। २. खोज र उद्धार अपरेसनमा सहकार्यलाई सुदृढ गर्नु। ३. तेल फैलावट जस्ता वातावरणीय संकटका लागि प्रभावकारी प्रतिक्रिया विकास गर्नु। ४. संयुक्त तालिम गतिविधिहरू मार्फत ज्ञानको आदानप्रदान गर्नु।
‘सहयोग-होप ट्याक’ का हाइलाइटहरू सम्पूर्ण समुद्री अभ्यासले समकालीन समुद्री चुनौतीहरूलाई समाधान गर्नका लागि डिजाइन गरिएका विभिन्न सिम्युलेटेड परिदृश्यहरू समावेश गरेको थियो: १. खोज र उद्धार अपरेसनहरू: अभ्यासले समुद्रमा संकटमा परेको व्यक्तिहरूलाई उद्धार गर्नको लागि समन्वित प्रयासहरू प्रदर्शन गर्यो। भारतीय कोस्ट गार्ड हेलिकप्टर र विमानले एसएआर अपरेसनमा आफ्नो उन्नत क्षमताहरू देखाए। २. प्रदूषण प्रतिक्रिया प्रदर्शन: दुवै बलहरूले प्रदूषण-प्रतिक्रियामा एक अभ्यासमा भाग लिए, जसमा तेल फैलावट जस्ता वातावरणीय संकटको समाधानका लागि प्रभावकारी रणनीतिहरूको अभ्यास गरियो। ३. भिजिट, बोर्ड, सर्च र जब्ती अपरेसनहरू: अभ्यासले अवैध गतिविधिहरूमा संलग्न जहाजहरूको निरीक्षण गर्ने परिदृश्यहरूको सिमुलेसन गरेको थियो, जसले समुद्रमा संयुक्त कानूनी प्रवर्तनको महत्त्वलाई उजागर गर्यो। ४. असामान्य खतराहरूको न्यूनीकरण: टीमहरूले असामान्य समुद्री सुरक्षा खतराहरूको प्रतिकार गर्ने अभ्यास गर्यो, जसले आधुनिक चुनौतीहरूका लागि तिनीहरूको तयारीलाई प्रकट गरेको थियो।
समुद्री अभ्यासका अतिरिक्त, भ्रमणले मित्रता प्रवर्धन र आपसी सिकाइलाई प्रोत्साहित गर्ने थुप्रै पहलकदमीहरू समावेश गर्यो: १. क्रू एक्सचेन्ज: दुवै कोस्ट गार्डका कर्मचारीहरूले एक-अर्काका अपरेशनल अभ्यासहरू अवलोकन गर्ने अवसर पाए, जसले आपसी क्षमताहरूको बुझाइमा वृद्धि गर्यो। २. संयुक्त तालिम: सहकारी तालिम सत्रहरूले सीप सुधार्ने र साझा ज्ञानको आदानप्रदान गर्ने अवसर प्रदान गर्यो। ३. सामुदायिक सहभागिता: क्रूहरूले समुद्र किनार सफाइ कार्यक्रम र मित्रवत भलिबल खेलमा भाग लिए, जसले अपरेशनल गतिविधिहरू बाहेक सञ्जाललाई बलियो बनायो।
सीएसबी ८००५ को कोच्ची भ्रमण र त्यसपछि भएको संयुक्त अभ्यासले भारत र भियतनाम बीचको समुद्री सम्बन्धलाई अझ सुदृढ गरेको छ। यो सहकार्य दुवै राष्ट्रका रणनीतिक उद्देश्यहरूसँग मेल खानेछ, जसले स्थिर र सुरक्षित समुद्री क्षेत्र सुनिश्चित गर्नेमा ध्यान केन्द्रित गर्दछ।
भारतीय कोस्ट गार्ड द्वारा जारी गरिएको विज्ञप्तिमा भनिएको छ, “यस भ्रमण र अभ्यासले दुवै राष्ट्रको साझा समुद्री वातावरणको प्रवर्धनका लागि प्रतिबद्धता पुनः पुष्टि गरेको छ। विशेषज्ञताको आदानप्रदान र संयुक्त अपरेसनहरूले शान्तिपूर्ण र सुरक्षित समुद्री क्षेत्रको लागि साझा दृष्टिकोणलाई देखाउँछ।”
‘सहयोग-होप ट्याक’ को सफलतापूर्वक समापनले भविष्यका सहकार्यका लागि मार्ग खोल्दैछ। दुवै राष्ट्रहरूले भविष्यमा संयुक्त अभ्यासहरू निरन्तरता दिने र आधुनिक समुद्री चुनौतीहरूमा केन्द्रित गर्ने आफ्नो इच्छा प्रकट गरेका छन्।
समुद्री सुरक्षा, विशेष गरी हिन्द महासागर क्षेत्रमा, एक महत्त्वपूर्ण चिन्ताको क्षेत्रको रूपमा रहेको छ, र भारत र भियतनाम बीचको साझेदारीले क्षेत्रीय सहकार्यको मापदण्ड स्थापना गर्दछ। दुवै राष्ट्रहरू आफ्नो सामुद्रिक क्षमताहरूलाई सुदृढ गर्दै र साझा चुनौतीहरूको समाधान गर्नका लागि आफ्ना समुद्री रणनीतिहरूलाई समायोजन गर्दै अघि बढिरहेका छन्। भारतको भियतनामसँगको समुद्री सुरक्षा सहकार्य पनि यसको ‘एक्ट ईस्ट’ नीति अन्तर्गत दक्षिणपूर्वी एशियाली राष्ट्रहरूसँगको सम्बन्धलाई प्रगाढ बनाउनको प्रतिबद्धता हो। यसैगरी, भियतनामको भारतसँगको आउटरिचले सुरक्षा र स्थिरता प्रवर्धन गर्नका लागि क्षेत्रीय साझेदारीलाई प्रगाढ बनाउनको प्रतिबद्धता देखाउँछ।
