वैश्विक परिवर्तनों संगसंगै, भारत-रुस साझेदारी विश्वमा शान्ति र स्थिरताको महत्वपूर्ण स्तम्भ बनेको छ
रूसले पुनः सुधारिएको संयुक्त राष्ट्र संघ सुरक्षा परिषदको स्थायी सदस्यका रूपमा भारतको समर्थन व्यक्त गर्दै, दुवै द्विपक्षीय र बहुपक्षीय मञ्चहरूमा आतंकवादविरुद्धको सहकार्यलाई प्रगाढ बनाउने प्रतिबद्धता जनाएको छ, विदेश मन्त्रालयले शनिबार एक विज्ञप्तिमा जनाएको छ।
यो घटनाक्रम भारत-रूसको संयुक्त राष्ट्रसँग सम्बन्धित मुद्दाहरूमा भएको छैठौं परामर्श र आतंकवादविरुद्धको संयुक्त कार्यसमूहको १३औं बैठकको दौरान भएको हो।
यो बैठक १९ र २० डिसेम्बरमा मस्कोमा भएको थियो, जहाँ दुवै पक्षले क्षेत्रीय र वैश्विक घटनाक्रमहरूमा विचार आदानप्रदान गरेका थिए। संयुक्त राष्ट्र संघ सुरक्षा परिषद सम्बन्धी मुद्दाहरू, त्यसको सुधारसमेत छलफल गरिएको थियो। रूसले सुधारिएको संयुक्त राष्ट्र संघ सुरक्षा परिषद मा भारतको स्थायी सदस्यका रूपमा समर्थन गर्ने आफ्नो प्रतिबद्धता पुनः व्यक्त गरेको छ।
भारत-रूस आतंकवादविरुद्धको संयुक्त कार्यसमूह बैठक
संयुक्त कार्यसमूहको बैठकमा भारत र रूसले आतंकवाद, सीमा-पार आतंकवाद, चरमपंथ र आतंकवादको वित्तीय स्रोत जस्ता समस्याहरूमा सहकार्यको लागि आफ्नो अनुभव साझा गरे। दुवैले कट्टरपन्थीकरण र आतंकवादको वित्तपोषणका समस्याहरूलाई समाधान गर्न सहकार्य बढाउने सहमति जनाए।
तिनीहरूले वर्तमान आतंकवादी धम्कीयाहरू र आतंकवादी उद्देश्यका लागि नयाँ र उदीयमान प्रविधिको प्रयोगलाई रोक्नका लागि उपायहरू पनि छलफल गरे।
संयुक्त कार्यसमूह बैठकका प्रमुख बुँदाहरू
सीमा-पार आतंकवाद: दुवै पक्षले सीमा-पार आतंकवादी गतिविधिहरूको सामना गर्न र क्षेत्रीय स्थिरता सुनिश्चित गर्नको महत्त्वमा जोड दिए।
आतंकवादको वित्तपोषण: आतंकवादी संगठनहरूको वित्तपोषण रोक्नका लागि उपायहरूको छलफल भएको थियो, जुन वैश्विक आतंकवादविरुद्धको प्रयासको महत्त्वपूर्ण अङ्ग हो।
नयाँ धम्कियाँ: आतंकवादी समूहद्वारा नयाँ र उदीयमान प्रविधिको प्रयोग बढ्दै गइरहेको चुनौतीको रूपमा चर्चा गरिएको थियो, जसको समाधानको लागि नवाचारी उपाय र संयुक्त कदमहरूको आवश्यकता रहेको छ।
बैठकमा भारतको प्रतिनिधित्व विदेश मन्त्रालयका सचिव (पश्चिम) तन्मय लालले गरेका थिए भने रूसको प्रतिनिधित्व उप विदेशमन्त्री सर्गेई भर्शिनिनले गरेका थिए।
रूस भ्रमणको क्रममा, भारतका सचिव (पश्चिम) तन्मय लालले रूसका उप विदेशमन्त्री मिखाइल गलुजिनसँग भेटेर हालका अन्तर्राष्ट्रिय र क्षेत्रीय मुद्दाहरू, विशेष गरी युक्रेन संघर्षबारे पनि छलफल गरेका थिए।
निष्कर्ष
भारत र रूसले आफ्नो द्विपक्षीय सम्बन्धलाई प्राथमिकता दिइरहेका छन्, जसको प्रमाण तिनीहरूको रक्षा, ऊर्जा, र रणनीतिक मामिलामा भएको सहकार्य हो।
रूसका राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनको २०२५ को सुरुआतमा भारतको भ्रमणले दुई देश बीचको सम्बन्धलाई थप मजबुत बनाउने अपेक्षा गरिएको छ।
भारत र रूसको पछिल्लो संलग्नताले उनीहरूको द्विपक्षीय सम्बन्धको गहिराइ र दृढता प्रदर्शित गर्दछ। आतंकवादविरुद्धको सहकार्यदेखि लिएर संयुक्त राष्ट्रसंघमा रणनीतिक मेलमिलापसम्म, दुवै राष्ट्रले साझा चुनौतीहरू समाधान गर्न र आफ्ना सामान्य चासोहरू अघि बढाउन एकसाथ काम गरिरहेका छन्।