प्रधानमन्त्री मोदीले प्रधानमन्त्री स्कूफसँगको संवादमा खुशी व्यक्त गर्दै भारतको सम्बन्ध सुदृढ बनाउनको लागि प्रतिबद्धता पुनः स्पष्ट गरे।
प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले १८ डिसेम्बर २०२४, बुधवारमा डच प्रधानमन्त्री डिक शूफसँग फोन वार्ता गरेका छन्, जसले भारत-नेदरल्यान्ड्स सम्बन्धमा नयाँ कदमको रूपमा महत्त्वपूर्ण चिन्हको रूपमा मानिएको छ। यस वार्ताले दुई देश बीचको बलियो साझेदारीलाई उजागर गरेको छ, जसमा समान लोकतान्त्रिक मूल्य र कानूनी शासनप्रति प्रतिबद्धता रहेको छ।
यस फोन वार्तामा, दुवै नेताहरूले भारत र नेदरल्यान्ड्स बीचको विश्वास र महत्त्वपूर्ण सम्बन्धको बारेमा जोड दिएका थिए। वार्ता मुख्यत: जल व्यवस्थापन, कृषि, स्वास्थ्य सेवा, व्यापार, सुरक्षा, हरित हाइड्रोजन, सेमीकन्डक्टर र नवप्रवर्तनजस्ता महत्वपूर्ण क्षेत्रहरूमा सहयोग विस्तार गर्ने दिशामा केन्द्रित थियो। दुवै नेताहरूले आपसमा द्विपक्षीय साझेदारीलाई रणनीतिक स्तरमा उचाल्ने सहमति जनाए, जसले विविध क्षेत्रहरूमा गहिरो सहकार्यको मार्ग प्रशस्त गर्नेछ।
प्रधानमन्त्री मोदीले प्रधानमन्त्री शूफसँगको कुराकानीमा खुसी व्यक्त गर्दै, भारतको नेदरल्यान्ड्ससँगको सम्बन्धलाई सुदृढ गर्न प्रतिबद्धता जनाए। प्रधानमन्त्री मोदीले सामाजिक मिडिया प्लेटफर्म ‘एक्स’ मा लेखे, “नेदरल्यान्ड्स एक विश्वासपात्र र महत्त्वपूर्ण साझेदार हो। हामी द्विपक्षीय सम्बन्धलाई जल, कृषि, सुरक्षा, प्रविधि, सेमीकन्डक्टर र नवीकरणीय ऊर्जा जस्ता विविध क्षेत्रहरूमा रणनीतिक आयाममा अघि बढाउन प्रतिबद्ध छौं।”
दुवै नेताहरूले शिक्षा र सांस्कृतिक आदान-प्रदानमार्फत जनतालाई जोड्ने महत्त्वको कुरा गरे। भारतमा २०० भन्दा बढी डच कम्पनीहरू र नेदरल्यान्ड्समा २०० भन्दा बढी भारतीय कम्पनीहरू रहेका छन्, जसमा प्रमुख आईटी र औषधि कम्पनीहरू पनि छन्, र यो सम्बन्ध आर्थिक र सांस्कृतिक दृष्टिकोणले बलियो बनाइरहेको छ।
नेदरल्यान्ड्सले भारतको तेस्रो सबैभन्दा ठूलो निर्यात गन्तव्यको रूपमा स्थान लिएको छ, जसले ब्रिटेन, हङकङ र जर्मनी जस्ता प्रमुख बजारलाई पार गरिरहेको छ। आर्थिक वर्ष २०२३-२४ मा, भारतको निर्यात नेदरल्यान्ड्समा ३.५% ले बढेर २२.३६ अर्ब अमेरिकी डलर पुगेको छ भने, समग्र द्विपक्षीय व्यापार २७.३४ अर्ब अमेरिकी डलर भएको छ। प्रमुख निर्यात वस्तुहरूमा पेट्रोलियम उत्पादन, रासायनिक पदार्थ, औषधि र विद्युतीय सामानहरू समावेश छन्।
नेदरल्यान्ड्सको रणनीतिक स्थिति जसले युरोपको प्रवेशद्वारको रूपमा कार्य गर्दछ र प्रभावकारी बन्दरगाह र कनेक्टिविटी प्रदान गर्दछ, यसले भारतका निर्यातहरूको लागि एक प्रमुख केन्द्रको रूपमा यसको भूमिकामा महत्त्वपूर्ण योगदान पुर्याएको छ।
दुवै नेताहरूले हरित ऊर्जा र नविन प्रविधिहरूमा सहयोगका अवसरहरूबारे छलफल गरे। नेदरल्यान्ड्सको नवीकरणीय ऊर्जा प्रति प्रतिबद्धता भारतका महत्वाकांक्षी हरित हाइड्रोजन परियोजनासँग मेल खाँदै, दुवै देशका बीच सहकार्यका लागि नयाँ अवसरहरूको सिर्जना गर्दैछ।
सम्भावित सेमीकन्डक्टर र प्रविधिका क्षेत्रहरूमा सहकार्यसँगै, स्वास्थ्य सेवामा पनि प्रमुख सहयोगको आवश्यकता रहेको कुरा दुवै नेताहरूले जोड दिएका छन्।
फोन वार्तामा, यूक्रेनको जारी युद्ध लगायतका क्षेत्रीय र वैश्विक घटनाक्रमहरू पनि उठाइएका थिए।
प्रधानमन्त्री शूफले नेदरल्यान्ड्सको शान्ति र स्थिरता प्रति प्रतिबद्धता व्यक्त गरे, जसलाई प्रधानमन्त्री मोदीले पनि समर्थन जनाए। दुवै नेताले साझा चुनौतीहरूलाई सम्बोधन गर्न र बहुपक्षीय प्रयासमार्फत वैश्विक सुरक्षा सहयोग प्रवर्धन गर्ने प्रतिबद्धता जनाए।
डच प्रधानमन्त्री डिक शूफले जुलाई २०२४ मा सरकारको पदभार ग्रहण गरेका छन् र उनले भारतसँगको सम्बन्धलाई अझ सुदृढ गर्ने वचन दिएका छन्। उनीले आफ्नो पहिलो फोन वार्तामा भारतसँगको सम्बन्धलाई अझ गहिरो बनाउन र सुरक्षा, जल, हरित हाइड्रोजन, कृषि, सेमीकन्डक्टर र स्वास्थ्य सेवा जस्ता क्षेत्रहरूमा रणनीतिक साझेदारीको अवसरहरूबारे छलफल गरेका छन्।
भारत र नेदरल्यान्ड्सले १९४७ मा कूटनीतिक सम्बन्ध स्थापना गरेपछि, यी दुई देशका बीचमा राजनीतिक, आर्थिक र सांस्कृतिक क्षेत्रहरूमा महत्त्वपूर्ण साझेदारीको विकास भएको छ। नेदरल्यान्ड्स, भारतका युरोपका प्रमुख व्यापारिक साझेदारमध्ये एक हो र प्रत्यक्ष विदेशी लगानीको ठूलो स्रोत हो। २०२३-२४ मा, नेदरल्यान्ड्सले भारतमा ५ अर्ब अमेरिकी डलरको लगानी गरेको छ, जसले भारतको आर्थिक सम्भावनामा विश्वास जनाएको छ।
नेदरल्यान्ड्सका प्रमुख कम्पनीहरू जस्तै फिलिप्स, एक्जो नोबेल, डिएसएम, केएलएम र राबोबैंक भारतमा क्रियाशील छन् भने, भारतीय कम्पनीहरू जस्तै टीसीएस, इन्फोसिस, सन फार्मास्युटिकल्स र टाटा स्टील नेदरल्यान्ड्समा क्रियाशील छन्, जसले दुई देशबीचको आर्थिक सम्बन्धको गहिराईलाई उजागर गर्दछ।
भारत र नेदरल्यान्ड्स बीचको ‘स्ट्रैटेजिक वाटर पार्टनरशिप’ २०२२ मा हस्ताक्षर भएको थियो। यसै गरी, नेदरल्यान्ड्स भारतको गङ्गा सफाई परियोजनामा पनि साझेदार भइरहेको छ।
प्रधानमन्त्री मोदी र प्रधानमन्त्री शूफबीचको यस वार्ताले गतिशील र रणनीतिक साझेदारीको साझा दृष्टिकोणलाई संकेत गर्दछ। हरित ऊर्जा, प्रविधिको नवप्रवर्तन र दिगो विकासमा जोड दिँदै, यी दुई राष्ट्रहरू ग्लोबल चुनौतीहरूलाई सामना गर्न र सहकार्यका नयाँ अवसरहरूको सुरुआत गर्न तयार छन्।
प्रधानमन्त्री मोदी र प्रधानमन्त्री शूफले भविष्यमा लगातार सम्पर्कमा रहने सहमति जनाए, र भारत-नेदरल्यान्ड्स सम्बन्धको भविष्य उज्जवल देखिन्छ, जसमा आपसी सम्मान, साझा मूल्य र वैश्विक शान्ति र समृद्धिको प्रतिबद्धता रहेको छ।
