आर्थिक सहकार्य र जडानता भारत-श्रीलङ्का सम्बन्धका प्रमुख आधार भएका छन्
श्रीलङ्काका राष्ट्रपति अनुरा कुमार दिसानायक १५ देखि १७ डिसेम्बर २०२४ सम्म भारतको राजकीय भ्रमणमा आउनुहुनेछ, जुन उहाँको कार्यालयमा बस्नुभएको पछि पहिलो द्विपक्षीय भ्रमण हो। यो भ्रमण भारत-श्रीलङ्का सम्बन्धको लागि एक महत्वपूर्ण क्षण हो, जसले क्षेत्रीय सहकार्य र द्विपक्षीय सञ्झाललाई अघि बढाउने आपसी प्रतिबद्धता दर्शाउँछ। भ्रमणको क्रममा राष्ट्रपति दिसानायक भारतीय राष्ट्रपति द्रौपदी मुरमू र प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीसँग द्विपक्षीय चासोका विषयहरूमा छलफल गर्नुहुनेछ। यी छलफलहरूमा आर्थिक सहकार्य, क्षेत्रीय सुरक्षा र श्रीलङ्कामा मेलमिलापका प्रयासहरू समावेश हुने अपेक्ष गरिएको छ, जसले दुई राष्ट्रबीचको बहुपक्षीय साझेदारीलाई अझ मजबुत बनाउने लक्ष्य राख्दछ।
भ्रमणको एक महत्वपूर्ण अंशको रूपमा राष्ट्रपति दिसानायक नयाँ दिल्लीमा एक उच्चस्तरीय व्यापार कार्यक्रमको भाग लिनुहुनेछ, जसले भारत र श्रीलङ्काबीचको लगानी र व्यापारिक लिंकलाई प्रवर्द्धन गर्ने उद्देश्य राख्दछ। थप रूपमा, उहाँ बोधगया भ्रमण गर्नुहुनेछ, जुन दुई देशहरूको साझा सांस्कृतिक र धार्मिक धरोहरलाई प्रकट गर्ने महत्त्वपूर्ण स्थल हो। श्रीलङ्का भारतको ‘नेबरहुड फरस्ट’ नीति र प्रधानमन्त्री मोदीको क्षेत्रमा सबैका लागि सुरक्षा र विकास दृष्टिकोणमा एक केन्द्रीय स्थानमा रहेको राष्ट्र हो। भारतीय महासागर क्षेत्रमा श्रीलङ्काको स्थिरता र समृद्धि क्षेत्रीय सुरक्षा र विकासको लागि महत्त्वपूर्ण छन्।
यो भ्रमण दुई राष्ट्रबीचका हालका उच्च-स्तरीय आदानप्रदानमा आधारित छ। अक्टोबरमा भारतीय विदेशमन्त्री एस. जयशङ्करले कोलम्बो भ्रमण गरेर ऊर्जा उत्पादन र प्रसारण, धार्मिक स्थलहरूको सौर्य विद्युतीकरण, इन्धन र तरल प्राकृतिक ग्यास आपूर्ति, र डिजिटल सार्वजनिक पूर्वाधारजस्ता विषयमा छलफल गरेका थिए। यी पहलहरूले श्रीलङ्काको आर्थिक दिगोपनामा सहयोग पुर्याउने र नयाँ राजस्व स्रोतहरूको अवसर दिने लक्ष्य राख्दछन्। श्रीलङ्काको ऋण पुनर्गठन प्रयासहरूमा भारतको वित्तीय सहयोग महत्त्वपूर्ण रहिआएको छ, विशेषगरी अन्तर्राष्ट्रिय मौद्रिक कोषको विस्तारित कोष सुविधा सँगै। आर्थिक सहकार्य र जडानको विकास लामो समयदेखि भारत-श्रीलङ्का सम्बन्धका आधारहरू रहेका छन्, र यी क्षेत्रहरू भ्रमणको क्रममा अझ बढ्ने आशा गरिएको छ।
पर्यटन श्रीलङ्काको अर्थतन्त्रको लागि अर्को महत्त्वपूर्ण क्षेत्र हो, र राष्ट्रपति दिसानायकले भारतीय पर्यटकहरूको सङ्ख्या वृद्धि गर्ने सम्भावनामा जोड दिनुभएको छ, जसले श्रीलङ्कामा अर्थतन्त्रलाई ठूलो मद्दत पुर्याउन सक्छ। यसले भारतीय र अन्य पर्यटकहरूको लागि श्रीलङ्काको पर्यटन पूर्वाधारलाई सुधार्न र दिगो पर्यटनमा साझा परियोजनाहरूमा काम गर्ने अवसरहरूलाई समेट्नेछ। भ्रमणको परिणाम स्वरूप विभिन्न क्षेत्रहरूमा महत्वपूर्ण प्रगति हुने अपेक्षा गरिएको छ, जस्तै व्यापार र लगानीको कडाइ, क्षेत्रमा सबैको लागि सुरक्षा र विकास ढाँचामा क्षेत्रीय सुरक्षा सहकार्य, र सांस्कृतिक र धार्मिक आदानप्रदानमार्फत जनस्तरका जडानलाई गहिरो बनाउने।
यो राज्य भ्रमण श्रीलङ्काको हालको राष्ट्रपति र संसदीय चुनाव पछि राष्ट्रपति दिसानायकको पहिलो द्विपक्षीय सञ्झाल हो, जसले दुई राष्ट्रबीचको साझेदारीलाई गहिरो बनाउने नयाँ प्रतिबद्धता जनाउँछ। भ्रमणका परिणामहरूले भविष्यमा भारत-श्रीलङ्का सम्बन्धको दिशा निर्धारण गर्ने सम्भावना छ। श्रीलङ्काका आर्थिक चुनौतीहरूमा भारतको सक्रिय समर्थन र भारतीय महासागर क्षेत्रमा जडान र सुरक्षा सुनिश्चित गर्ने दृष्टिकोणले यस द्विपक्षीय सम्बन्धको रणनीतिक महत्त्वलाई पुन: पुष्टि गरेको छ। साझा समृद्धि र स्थिरताका लागि साझा आकांक्षाका साथ, दुई राष्ट्रले सहकार्यको नयाँ अध्याय सुरु गर्नेछन्, जसले क्षेत्रको समग्र स्थिरता र समृद्धिमा योगदान पुर्याउनेछ।
