चर्चामा खाद्य, ऊर्जा र स्वास्थ्य सुरक्षा सम्बन्धी महत्वपूर्ण मुद्दाहरूको सुदृढिकरण
भारत र रूस बीचको २५औं अन्तरसरकारी आयोगको बैठक १२ नोभेम्बर २०२४ मा नयाँ दिल्लीमा सम्पन्न भएको छ। यो बैठक रूसका पहिलो उपप्रधानमन्त्री डेनिस मान्तुरोभ र भारतका विदेशमन्त्री एस. जयशङ्करले सह-अध्यक्षता गरेका थिए।
विदेशमन्त्री जयशङ्करले बैठकको परिणामलाई सकारात्मक र व्यापक वर्णन गर्दै भने, “दिल्लीमा सम्पन्न २५औं भारत-रूस अन्तरसरकारी आयोगको बैठकमा सह-अध्यक्षता गरें। मेरो सह-अध्यक्ष डेनिस मान्तुरोभ र हाम्रा प्रतिनिधिमण्डलका सदस्यहरूको योगदानको लागि म आभारी छु। हाम्रा विचार-विमर्शमा भारत-रूसको आर्थिक र व्यापारिक सहयोगको महत्त्व, खाद्य, ऊर्जा र स्वास्थ्य सुरक्षा सुदृढ गर्न र प्रतिभा र सीपको गतिशीलतालाई प्रवर्द्धन गर्ने विषयमा चर्चा भयो। म विश्वस्त छु कि आजको छलफलले हाम्रो रणनीतिक साझेदारीको दिशामा महत्वपूर्ण योगदान पुर्याउनेछ।”
भारत र रूस बीचको २५औं अन्तरसरकारी आयोग सन् १९९२ मा हस्ताक्षरित एक अन्तरसरकारी सम्झौताअन्तर्गत स्थापित गरिएको थियो। यसले १४ वटा कार्य समूह र ६ वटा उप-समूहलाई समेटेको छ, जुन विभिन्न क्षेत्रहरूमा द्विपक्षीय सहयोग समन्वय गर्ने प्रमुख संयन्त्र हो, जसमा व्यापार, आर्थिक सम्बन्ध, विज्ञान र प्रविधि, र संस्कृतिका क्षेत्रहरू पर्छन्।
विदेश मन्त्रालयका अनुसार, बैठकमा सह-अध्यक्षहरूले कार्य समूह र उप-समूहलाई २०३० का लागि आर्थिक सहयोग कार्यक्रमलाई शीघ्र रूपमा अन्तिम रूप दिन र दुई देशका व्यापारिक समुदायलाई २०३० सम्म १०० अर्ब अमेरिकी डलरको द्विपक्षीय व्यापार लक्ष्य प्राप्त गर्नका लागि बजार पहुँच बढाउने उपायहरू चाल्न निर्देशन दिएका छन्।
यी निर्णयहरू भारतका प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदी र रूसका राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिन बीच जुलाई २०२४ मा मस्कोमा भएको २२औं भारत-रूस वार्षिक शिखर सम्मेलनका निर्णयहरूसँग मेल खाने छन्। बैठकको एजेन्डामा व्यापार, लगानी, हाइड्रोकार्बन, आणविक ऊर्जा, कनेक्टिभिटी, कृषि, विज्ञान र प्रविधि, सूचना प्रविधि, औषधि, स्वास्थ्य सेवा, खाद्यान्न, शिक्षा, संस्कृति र अन्य क्षेत्रहरूमा सहयोग छलफल गरिएको थियो।
११ नोभेम्बर २०२४ मा, उपप्रधानमन्त्री मान्तुरोभले प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीसँग भेट गरेका थिए र व्यापार र आर्थिक सम्बन्ध, ऊर्जा, कनेक्टिभिटीजस्ता क्षेत्रहरूमा सहकार्यलाई थप प्रगति गर्नका लागि विचार-विमर्श गरेका थिए। प्रधानमन्त्री मोदीले भने, “रूसका पहिलो उपप्रधानमन्त्री डेनिस मान्तुरोभसँग आज भेटेर खुशी लाग्यो। दुवै पक्षका टोलीहरूले मेरो हालको भ्रमण र राष्ट्रपति पुटिनसँगको बैठकका निर्णयहरूको कार्यान्वयनमा काम गर्दै जाँदा खुशी छु।”
मन्त्री मान्तुरोभले भारतको वित्तमन्त्री निर्मला सीतारामन र राष्ट्रिय सुरक्षा सल्लाहकार अजीत डोभलसँग पनि भेटवार्ता गरे। विदेश मन्त्रालयका अनुसार, मान्तुरोभको भ्रमणका दौरान भएका आपसी चासोका विषयहरूमा विचार-विमर्शले दुई देश बीचको समझदारीलाई बलियो बनाउनेछ र द्विपक्षीय प्राथमिकताहरूको कार्यान्वयनमा द्रुतता ल्याउनेछ, जसले भारत र रूसको विशेष र विशेषाधिकार प्राप्त रणनीतिक साझेदारीलाई अझ सुदृढ बनाउनेछ।
